وام‌واژه‌های روسی در زبان فارسی و فرهنگ بزرگ سخن

برای دانلود مقاله اینجا کلیک کنید.

نویسندگان: محمدرضا محمدی ناهید عبدالتاجدینی

منبع: جستارهای زبانی دوره چهارم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۱۵)

فرهنگ بزرگ سخن پژوهشی به نسبت جدید در زمینه فرهنگ نویسی زبان فارسی به شمار می آید که ضمن بهره گیری از دستاوردهای فرهنگ های پیشین، دارای نوآوری های برجسته ای است. این فرهنگ ضمن استفاده از پیکره زبانی در انتخاب واژه ها، به آوانویسی، ترکیبات واژه ها و ارائه مثال ها و شواهد مناسب پرداخته است. یکی از ویژ گی های این فرهنگ، ریشه یابی واژه ها به ویژه واژه های دخیل در زبان فارسی است که در میان آن ها نَود واژه روسی نیز دیده می شود. اما با بررسی دقیق، در شناسایی ریشه این واژه ها کاستی هایی مشاهده کردیم که در مقاله حاضر به آن می پردازیم. هم زمان با بررسی این گونه واژ ها در فرهنگ بزرگ سخن، موارد دیگری را نیز تحلیل می کنیم. در بعضی از وام واژه های روسی تغییرات معنایی و یا حوزه معنایی، در برخی از آن ها گاه تغییرات آوایی و در گروهی دیگر نیز تغییرات دستوری پدیده آمده است. وام واژه هایی نیز روسی انگاشته شده اند؛ ولی پس از بررسی مشخص شدند که آن ها واژ ه های اصیل فارسی بوده اند که به زبان روسی وارد شده و سپس با تغییرات آوایی به زبان فارسی بازگشته اند.